در بخش صنعت و واحدهای شیمیایی با دستگاهها و تجهیزات متنوعی سرو کار داریم که در این بین راکتور و میکسر از قابلیت فراوانی برای انجام بسیاری از کارها برخوردار هستند. این وسایل که در واقع از دسته ابر دستگاهها نیز به حساب میآیند برای انجام بسیاری از واکنشهای شیمیایی ضروری میباشند. جهت آشنایی بیشتر با قابلیت، کاربرد و ویژگی راکتور و میکسر تک جداره و دو جداره پیشنهاد میکنیم تا انتهای مطلب ما را همراهی بفرمایید.
برای این که با قابلیت و کاربرد راکتور و میکسر تک جداره و دو جدار بیشتر آشنا شویم، اجازه دهید قدری در مورد چیستی آن صحبت نماییم تا ویژگی و ماهیت آن بیشتر برایمان آشکار گردد. در هر واحد صنعتی شیمیایی به دستگاهها و تجهیزات مختلفی نیاز است که راکتور و میکسر نمونهای پرکاربرد در این راستا به حساب میآیند. راکتور از نظر لغوی به معنای واکنشگاه میباشد بر همین اساس انواع واکنشهای شیمیایی اعم از ترکیب، تجزیه و تبدیل در آن انجام میگیرد تا ماده یا محصولی تولید گردد.
به بیانی دیگر از این دستگاه به منظور تولید اقتصادی محصولی از تعدادی مواد اولیه، مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در فرایند جدا سازی و خالص سازی محصولات تولید شده نیز دخیل است. راکتور و میکسر چه به صورت تک و یا چه دو جداره قادر اند که ترکیبات جدیدی ایجاد نمایند. راکتور و میکسر در واقع نوعی مخزن هستند که در حجم و ابعاد گستردهای مواد اولیه را میکس و مخلوط نموده، سپس طی یکسری فرایند و واکنش آنها را تبدیل به محصولاتی قابل استفاده میکنند. جزء ابر دستگاهها به حساب میآیند چرا که برای اموری به کار میروند که بسیاری از دستگاههای کوچک قادر به انجام آنها نیستند.
واکنشهایی که در این قبیل از دستگاهها انجام میگیرد به منظور ایجاد تغییر در ماهیت فیزیکی ماده است. همچنین این توانایی را برای تغییر در ماهیت ظاهری سیالات نیز دارند. در درون راکتور معمولا میکسری قرار گرفته که وظیفه مخلوط نمودن مواد اولیه را بر عهده دارد. جنس راکتور و میکسر را غالبا از استیل میسازند تا به خوبی بتوانند در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت نشان دهند و از نظر بهداشتی شستشوی آسانی داشته باشند.
در بازار هم نوع تک جداره وجود دارد هم دو جداره. راکتورهای را بیشتر دو جداره میسازند از این رو عمومیت بیشتری در مقایسه با تک جدارهها دارند. راکتورهای دو جداره (ژاکت دار) از دوام و پایداری به مراتب بیشتری در برابر شرایط محیطی برخوردار میباشند. دلیل مرسوم بودن راکتورهای دو جداره این است که گاهی اوقات بایستی مواد داخلی و ریخته شده، علاوه بر حرارت مستقیم تحت تاثیر حرارت غیر مستقیم نیز قرار بگیرند.
در راکتور و میکسرهای دو جداره اگر قرار باشد که به محصول تولیدی حرارت غیر مستقیم (سرمایش) برسد، معمولا از دو نوع کویل داخلی و جاکت خارجی استفاده میگردد. این درحالی است که برای رساندن حرارت به صورت مستقیم مشعل را در زیر راکتور قرا میدهند. پس در راکتورهای دو جداره متناسب با ماهیت محصول تولیدی میتوان نوع حرارت را انتخاب نمود.
با توجه به مطالبی که در قسمت قبل در مورد راکتور و میکسر بیان نمودیم، متوجه شدیم که این ابر دستگاهها کاربردی صنعتی دارند و برای مواردی که به نوعی با تبدیل و تجزیه مواد اولیه و با تولید محصولی خاص در ارتباط هستند؛ مورد استفاده قرار میگیرند. این قبیل از دستگاهها را میتوان به نوعی قلب تپنده سیستمهای دارویی، غذایی و شیمیایی به حساب آورد. از آنجایی که در فرایندهای شیمیایی دخیل هستند برای طیف گستردهای از صنایع کاربرد دارند. از این دستگاه میتوان برای صنایع و تولیدات زیر استفاده نمود:
-صنعت رنگ سازی
-صنعت نساجی و تولید الیاف
-صنعت غذا
-صنعت تولید دارو
-صنعت تولید چسب
-صنعت تولید رزین
-انواع صنایع شیمیایی
-صنعت تولید پلیمر
-صنعت تولید الکل
-صنعت میعانات گازی
-صنعت تولید استر
-صنعت تولید الکل
-صنعت تولید روغن
راکتور همان طور که اشاره نمودیم در صنعت شیمیایی به طور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد. گرچه به طور کلی در بسیاری از صنایع عملکردی مشابه دارد اما با این حال از نظر کارایی و کاربرد در انواع مختلفی طراحی و روانه بازار میگردد. حتی از نظر سایز و حجم نیز متفاوت است طوری که در حجمهای 50 لیتری تا 10000 لیتری از جنسهای مختلفی اعم از آهن و استیل تولید میشود. در ادامه به شرح پارهای از پرکاربردترین انواع راکتور و میکسرهای موجود خواهیم پرداخت:
برای فرایندهایی با مقیاس بزرگ معمولا از راکتور لولهای استفاده میشود. دلیل این امر را هم میتوان به بالاترین درصد تبدیل مواد اولیه در واحد حجم راکتور و همچنین سیستم نگهداری آسان آن جستجو نمود. البته در کنار این قابلیت دارای عیوبی نیز هست از جمله این که برای واکنشهای گرمازا به خوبی نمیتواند دما را کنترل نماید و ممکن است که سبب نقطه داغ گردد. نقطه داغ تاثیر سویی میتواند بر روی کیفیت محصول و همچنین دستگاه بگذارد. بیشترین کاربرد راکتور لولهای برای متجانسهای گازی است. زمان اقامت برای تمام سیالات یکسان میباشد.
یکی از قدیمیترین انواع راکتورهای موجود در بازار، راکتور ناپیوسته است. این راکتور تقریبا از زمان آغاز صنعت شیمیایی تاکنون توانسته در تولید مواد شیمیایی نقش ارزشمندی را ایفا نماید. در راکتور ناپیوسته، ابتدا مواد واکنش دهنده وارد دستگاه میگردد، پس از این که کاملا مخلوط شد و مدتی از واکنش آن گذشت، از راکتور تخلیه میگردد. این مخلوط شدن محتویات، به یکنواختی درجه حرارت و ترکیب در سرتاسر راکتور کمک میکند.
از مهمترین ویژگی این نوع راکتور تولید محصول در کوتاه ترین زمان ممکن است، همچنین در مقایسه با سایر راکتورها به تجهیزات و وسایل کمتری برای انجام واکنشها نیاز دارد. در کنار این مزایا دارای یکسری معایب نیز میباشد، از جمله این که فقط به واکنشهای متناجس فاز مایع محدود میگردد و به دلیل این که زمان سیکل تخلیه و شستشوی آن قدری بالا است، هزینه تولید محصول نیز بالا است. به علاوه از نظر تولید در مقیاس و حجم زیاد محدودیت دارد. این راکتور بیشتر در مقیاسهای کوچک صنعتی و آزمایشهای ناشناخته مورد استفاده قرار میگیرد.
این راکتور از نظر محدودیت و ویژگی همانند راکتور ناپیوسته است. از تنظیم خوب حرارت و همچنین کنترل واکنشهای نامطلوب برخوردار است. این راکتور از طریق تدریجی وارد کردن یکی از اجزاء ترکیب شونده با غلظت کم، به خوبی میتواند تولید محصولات ناخواسته را محدود نماید. از این نوع راکتور برای واکنشهای دو فازی که یکی از آنها گاز است مورد استفاده قرار میگیرد. جزء گازی با واردن شدن به داخل فاز مایع سبب تغذیه راکتور میگردد.
در این راکتور مواد اولیه وارد دستگاه میشوند پس از مخلوط شدن و ماندن برای مدت زمان مشخصی، از راکتور خارج میشوند. این راکتور از قسمتهای مختلفی اعم از انواع پره، بافل و سیستم سرمایش و گرمایش ساخته شده است. کنترل حرارت در این نوع راکتور نیز به آسانی انجام میگیرد. در مقایسه با راکتورهای پیوسته باز درصد تبدیل در واحد حجم پایینتری دارد. بنابراین برای دستیابی به درصد بالایی از تبدیل محصول باید حجم راکتور را خیلی بزرگتر در نظر گرفت. که این خود نوعی محدودیت برای راکتور به حساب میآید. بیشترین کاربرد این نوع از راکتورها برای واکنشهای متجانس در فاز مایع است.
از دیگر راکتورهای کاربردی در صنعت میتوان اشارهای به راکتور بستر سیال نمود. عملکردی همانند راکتور مخلوط شونده دارد. موجب مخلوط شدن مواد حتی ترکیبات غیر متجانس شده و با توزیع یکنواخت، دما را به شکل مطلوبی کنترل میکند. به همین دلیل در این دستگاه نقطه داغی وجود ندارد. از قابلیت استفاده فراوانی در بخش صنعتی برخوردار است که دلیل آن را هم میتوان به ظرفیت بالا و همچنین کنترل دما نسبت داد.
راکتور و میکسر دو جداره به دلیل برخورداری از مزایای فراوان به طور گستردهای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. از مهمترین مزایای این دستگاه میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
-تولید محصولات مختلف
-بی خطر بودن
-کاربری آسان
-امکان استفاده از حرارتهای مستقیم و غیر مستقیم
-عدم نیاز به کتل
-عدم نیاز به مبدل حرارتی
در بسیاری از صنایع به خصوص شیمیایی، دارویی، غذایی و میعانات ابر دستگاهی همچون راکتور و میکسر تک جداره و دو جداره از قابلیت فراوانی برای تولید محصولاتی با کیفیت برخوردار است. دستگاهی کاملا بی خطر میباشد به همین دلیل در صنعت به طور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد. گروه صنعتی توانکار با تیم حرفه ای و متخصص خود خدمات ساخت و تولید دستگاه های صنعتی و همچنین تعمیر و نگهداری تجهیزات نفت و پتروشیمی را انجام می دهد. برای اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس بگیرید.